کود فسفر

نقش اساسی فسفر در تمامی موجودات زنده

فسفر در هر سلول زنده، اعم از گیاهی و حیوانی موجود است؛ در صورت کمبود فسفر هیچ ماده و عنصر دیگری نمی تواند جایگزین آن باشد.
فسفر یکی از 17 ماده‌ی ضروری است که گیاهان برای رشد و تولید مثل به آن نیاز دارند.
فسفر به همراه نیتروژن و پتاسیم مثلث عناصر حیاتی برای موجودات زنده را تشکیل می‌دهند؛
کمبود این عناصر به علت نقش مهمی که در رشد گیاهان ایفا می‌کنند، رشد گیاهان را متوقف می‌کند به همین خاطر به عنوان عناصر اصلی غذایی نام گرفته‌اند.

درختان برای رسیدن به رشد طبیعی و رسیدن به بلوغ بسیار به فسفر احتیاج دارند؛ فسفر نقش اساسی در ذخیره و انتقال انرژی،
تنفس، فتوسنتز، تقسیم سلولی، بزرگ‌شدن سلول دارد؛ برای تکمیل چرخه تولید انرژی در گیاهان، فسفر یکی از عواملی است که باید حتما حضور داشته باشد.

نشانه های کمبود فسفر در گیاهان چیست؟

تشخیص کمبود فسفر در گیاهان از کمبود سایر عناصر مانند پتاسیم و نیتروژن سخت تر می‌باشد؛ در مراحل اولیه رشد گیاه، معمولاً گیاه علائم خاصی از
کمبود فسفر، نسبت به سایر کمبودهای دیگر، نمایان نمی‌شود. وقتی که کمبود فسفر مشخص شد، دیگر برای اصلاح محصول  بسیار دیر شده‌است.
برخی از گیاهان مانند ذرت، زمانی که کمبود فسفر پیش می‌آید تغییر رنگ غیرعادی از خود نشان می‌دهند. علائم کمبود فسفر در گیاهان
معمولاً در رنگ آنها خود را نشان می‌دهد، در برگ‌ها رنگ به‌ سمت سبز مایل به آبی تیره می‌رود و رنگ ساقه نیز به‌سمت بنفش تغییر می‌کند.

درجه بنفش بودن ساقه به ساختار ژنتیکی گیاه ربط دارد، در برخی از هیبریدها میزان تغییر رنگ بیشتر است.
بروز رنگ بنفش به‌علت انباشته شدن قندهایی است که باعث سنتز آنتوکیانین می‌شوند (رنگدانه بنفش) و در برگ‌های گیاه موجود هستند.

فسفر تحرک زیادی در اندام‌های گیاه دارد، و هنگامی که میزان آن در خاک کم شود، از اعضای پیر به‌ سمت اعضای جوان گیاه
و قسمت‌هایی که در حال رشد فعال هستند می‌رود. زمانی که یک گیاه در حال بلوغ باشد، فسفر به‌سمت قسمت‌های تولید میوه حرکت می‌رود،
در این قسمت‌ها برای تولید دانه و میوه گیاه به انرژی بالایی نیاز دارد.
کمبود فسفر در مراحل نهایی رشد گیاه بر روی رشد دانه و تکمیل رشد محصول تأثیر می‌گذارد.

جبران کمبود فسفر در گیاهان

افزودن فسفر بیشتر به خاک با مواد مغذی سنگ فسفات، کود فسفر، کود گیاهی و گَرد استخوان انجام می‌پذیرد.
اما اضافه کردن این ترکیبات به خاک، ضمانتی برای کاهش کمبود فسفات نیست.

فسفر باید در خاک وجود داشته باشد، ولی باید توسط گیاه هم جذب شود؛ جذب فسفر توسط فرم شیمیایی موجود در خاک محدود می‌شود.
درصد زیادی از فسفر در خاک در ترکیبات شیمیایی وجود دارد که گیاهان قادر به جذب آن می‌باشند.
فسفر باید در خاک در شرایط خاص شیمیایی وجود داشته باشد تا بتواند به عنوان یک ماده‌ی مغذی گیاهی مورد استفاده واقع شود.

استفاده از کود های فسفاته:

معمولا درصد فسفر کودهای شیمیایی را به صورت درصد اکسید فسفر ذکر می‌کنند.

اسید فسفریک که از تجزیه مواد آلی در خاک به وجود می‌آید، توسط گیاه قابل جذب است، اما به صورت کود شیمیائی مورد استفاده قرار نمی‌گیرد.

بیشترین مقدار کود های فسفاته از طریق خاک دریافت می‌شوند؛ و به وسیله‌ی کلسیم در خاک های قلیایی و به وسیله ی آهن و آلومینیم در خاک‌های اسیدی تثبیت می‌شود.

به طور معمول کود فسفاته که به خاک داده می‌شود در سال اول به صورت قابل جذب و دست نخورده توسط گیاه باقی می‌مانند
و بخش کمی نیز طی سال‌های آینده، توسط گیاه جذب می‌شود.

بهترین زمان برای مصرف کود فسفر چه زمانی است؟

کود فسفر تاثیر چشم گیری بر رشد ریشه‌ها دارد و برای ادامه‌ی حیات گیاه بسیار حیاتی است.
به همین دلیل بهتر است که کود فسفر قبل از کاشت محصول و یا در هنگام کاشت آن‌ مورد استفاده واقع شود.
پس می‌توان گفت که بهترین زمان برای کوددهی قبل از کاشت محصول و در هنگام شخم زنی است.